Uzależnieniem możemy nazwać zaburzenie zdrowia, stan psychologicznej albo psychicznej i fizycznej zależności od jakiegoś psychoaktywnego środka chemicznego. Stan ten przejawia się okresowym lub stałym przymusem przyjmowania tej substancji w celu uzyskania efektów jej działania lub uniknięcia przykrych objawów jej braku. Odnosząc opis uzależnienia do różnych czynności i zachowań o charakterze nałogowym, gdzie zależność i przymus powtarzania powodują chwilową ulgę, by za chwilę powrócić do ponownego poszukiwania ulgi, uspokojenia, zaspokojenia „głodu”, „braku”, któremu towarzyszy jeszcze większe napięcie i chęć zredukowania go. Po pewnym czasie – kiedy środek chemiczny lub nałogowe zachowania są głównym motywatorem działań oraz sposobem regulacji emocjonalnej – trudno samodzielnie powiedzieć sobie stop, bo łączy się to z kryzysem, dopuszczeniem do siebie cierpienia lub zmierzenie się z konsekwencjami np. picia alkoholu.
Jak leczyć uzależnienie?
Uzależnienie to bardzo szeroki i wieloczynnikowy problem, w zależności od stopnia nasilenia uszkadzający i wpływający na życie człowieka i mocno uruchamiający proces destrukcji. W większości sytuacji problem wymaga profesjonalnego leczenia. Nie tylko odstawienia środka lub zaprzestania destrukcyjnego zachowania, np. uprawiania hazardu, ale całościowego leczenia zaburzeń psychologicznych i emocjonalnych, poprzez oddziaływanie na psychikę pacjenta różnymi metodami.
Tym właśnie jest terapia uzależnienia od alkoholu – wieloaspektową współpracą, leczeniem, najczęściej nie tylko dotyczącym „części” osobowości człowieka, tej np. nadużywającej alkoholu, ale zintegrowanym podejściem specjalisty psychoterapii uzależnień, psychoterapeuty, opartego na wiedzy naukowej, doświadczeniu zawodowym oraz umiejętnym dostosowaniu teorii i praktyki do sytuacji danego pacjenta.
Badania pokazują, że wiele leczonych w placówkach służby zdrowia problemów zdrowotnych jest następstwem uzależnienia: wypadki, zatrucia, choroby przewlekłe, zaburzenia psychiczne. Dlatego terapia uzależnienia od alkoholu czy nadużywania może mieć duże znaczenie profilaktyczne w zapobieganiu wielu chorobom, a także zapobiegać problemom społecznym, rodzinnym, prawnym i duchowym.
Jak przebiega terapia uzależnienia od alkoholu?
Obecnie leczenie uzależnień rozwija się dynamicznie, proporcjonalnie do wzrostu problematyki uzależnień i daje szerokie możliwości terapeutyczne osobom, które chcą lub muszą zwrócić się po profesjonalną pomoc w tym zakresie. Pacjent, mający wątpliwości czy jest uzależniony lub gdy on/jego bliscy doświadczyli przykrych konsekwencje nałogu, może rozmawiać i ustalać wspólnie z terapeutą wygląd jego leczenia, wyrazić swoje oczekiwania oraz dowiedzieć się co jest możliwe i adekwatne w jego sytuacji. W początkowym okresie diagnostycznym terapeuta wraz z pacjentem ustala najbardziej optymalną dla niego i jego możliwości terapię. Badany jest poziom uzależnienia, sytuacja rodzinna, obszary problemowe, powody używania/zachowań nałogowych, poszukuje się rozwiązań możliwych na tym etapie. Jeżeli jest to zasadne, na spotkanie zapraszana jest rodzina pacjenta w celu nawiązania współpracy, pacjent kierowany jest do lekarza celem uzupełnienia diagnozy, ewentualnie dobrania leków. W zależności od tego, czy pacjent podejmuje leczenie w ośrodku stacjonarnym, czy ambulatoryjnie metody pracy się różnią: grupy terapeutyczne, społeczności terapeutyczne, metody oparte na dialogu motywacyjnym, podejściu poznawczo behawioralnym, systemowym, zintegrowanym lub zorientowanym psychodynamicznie, psychoanalitycznie.
Czy warto?
Uzależnienia poddają się terapii – terapia uzależnienia od alkoholu bardzo często owocuje sukcesem. Kiedy osoby u których rozwinęło się uzależnienie, zdrowieją, następuje u nich widoczna poprawa. Zmiana taka jest widoczna w wyglądzie, zdrowiu, lepiej wiedzie się w szkole, pracy, w rodzinie. Dlatego pomimo wielu negatywnych opinii dotyczących uzależnień czy psychoterapii uzależnień wiele osób z tymi problemami powraca do zdrowia, a początkowy kryzys jest okazją do konstruktywnej zmiany.
Opracowała: Maria Małgorzata Kaleńczuk – Specjalista Terapii Uzależnień, Psychoterapeuta
Psychoterapia uzależnienia od alkoholu 9 listopada 2018Osoby pijące alkohol w ciągu swojego życia mogą zmieniać wzór spożywania tej substancji. Mogą więc oscylować od całkowitej abstynencji, poprzez…»
- Czym jest współuzależnienie od alkoholu 30 lipca 2018
Współuzależnienie od alkoholu – jak się rozwija? Pierwsze pytanie jakie zadają w gabinecie psychoterapeutycznym osoby współuzależnione, najczęściej brzmi: “Co mogę…»
- Uzależnienie od alkoholu a depresja – wzajemne relacje 7 maja 2018
Wiele dotychczasowych badań wykazało, że depresja oraz uzależnienia od alkoholu są zjawiskami wzajemnie i dwukierunkowo powiązanymi. Uważa się, że nadużywanie…»
- Alkohol i sen 7 maja 2018
Jak alkohol wpływa na sen? W przeprowadzonych dotychczas badaniach wykazano, że alkohol może skracać czas zasypiania i zwiększać ilość snu…»
- Baklofen w leczeniu uzależnienia od alkoholu 25 kwietnia 2018
Baklofen jest lekiem, który jeszcze do niedawny był stosowany głównie jako środek rozluźniający mięśnie w chorobach neurologicznych, wiążących się ze…»
- Fazy rozwoju uzależnienia od alkoholu 23 kwietnia 2018
Uzależnienie od alkoholu (alkoholizm) jest poważnym problemem zdrowotnym, który rozwija się stopniowo. Poszczególne fazy alkoholizmu, jak i ich obraz mają…»
- Objawy alkoholizmu14 marca 2018
Po czym można poznać, że ktoś jest uzależniony od alkoholu, jakie objawy alkoholizmu mogą wskazywać na występowanie uzależnienia? Jak rozpoznać…»
- Rola farmakoterapii w leczeniu uzależnienia od alkoholu 5 marca 2018
W kolejnych wytycznych dotyczących tematu leczenie uzależnienia od alkoholu (alkoholizmu) publikowanych przez różne towarzystwa psychiatryczne w ostatnich latach, coraz większą…»
- Leczenie alkoholizmu 5 marca 2018
Uzależnienie od alkoholu (alkoholizm, choroba alkoholowa) to poważny problem zdrowotny, spowodowany długotrwałym (zwykle – wieloletnim) nadmiernym piciem alkoholu. Wzorce nadużywania…»
- W jaki sposób można pić mniej alkoholu? 8 lutego 2018
W miarę narastania ilości i częstości spożywanego alkoholu może dojść do rozwoju różnych chorób ogólnomedycznych i zaburzeń psychicznych, w tym…»